Lęk separacyjny polega na silnej niechęci dziecka do zostania bez obecności głównego opiekuna (najczęściej mamy). Pojawia się zwykle u niemowląt między 7 a 11 miesiącem życia. Jego początek często jest nagły. Maluch, który do tej pory był spokojny pod opieką dziadków i reagował radością, gdy nowe osoby pochylały się nad jego łóżeczkiem, nagle zaczyna na takie sytuacje reagować histerią. Krzyk i płacz zaczyna się często w momencie, gdy tylko główny opiekun znika z pola widzenia dziecka.
U większości dzieci lęk separacyjny stopniowo słabnie po kilku miesiącach, co nie oznacza, że po tym okresie dziecku nie będzie zdarzało się protestować przeciw pozostaniu bez mamy. W miarę upływu czasu maluch zaczyna jednak spokojniej reagować na pozostanie pod opieką innych bliskich osób.
Bywa, że intensywny lęk separacyjny utrzymuje się nawet kilka lat. Stanowi wówczas znaczne ograniczenie dla samego dziecka, jak i dla jego rodziny. Dziecko mało angażuje się w odkrywanie otoczenia i unika nawiązywania kontaktów z innymi dziećmi z obawy przed rozstaniem z opiekunem. Z kolei rodzice często czują się sfrustrowani ograniczeniami, jakie powoduje ta sytuacja (ograniczenia życia towarzyskiego, pracy zawodowej, sposobów spędzania wolnego czasu), zdarza się, że jest to przyczyną konfliktów między partnerami.
W przypadku przedłużającego się i silnego lęku separacyjnego u dziecka, który znacząco utrudnia funkcjonowanie rodziny, warto zwrócić się o wsparcie do psychologa dziecięcego. Psycholog doradzi jakiego rodzaju działania można podjąć, aby ułatwić dziecku przejście w kolejny etap rozwoju psychospołecznego.
Aby zmniejszyć lęk separacyjny u dziecka, dobrze jest od samego początku przyzwyczajać je do spędzania czasu pod opieką różnych osób. W późniejszym okresie nie należy przedłużać rozstań, aby nie potęgować związanego z nim stresu. Należy powiedzieć dziecku na przykład, że „mama wróci, jak skończy się bajka” i dotrzymać danego słowa. Zdecydowanie niewskazane jest wychodzenie po kryjomu, gdyż to tylko utwierdza dziecko, że opiekun znika, gdy tylko dziecko przestaje na niego patrzeć. Z kolei osoba, która opiekuje się maluchem pod nieobecność głównego opiekuna, powinna w miarę możliwości zająć dziecko czymś ciekawym.
Dobrze jest pamiętać, że lęk separacyjny jest normalną fazą rozwojową dziecka, a jej czas trwania jest bardzo różny u różnych dzieci. Interwencja specjalisty (psychologa dziecięcego) jest zalecana zwykle, gdy u dziecka pojawiają się bóle brzucha na tle stresowym (zwłaszcza pod nieobecność mamy) lub ataki paniki, a także gdy lęk separacyjny stanowi znaczące utrudnienie życia rodzinnego (np. niemożność powrotu do pracy zawodowej). Jeśli chciałbyś skorzystać ze wsparcia psychologa dziecięcego w gabinecie psychoterapii Wamka w Szczecinie, zapraszamy Cię do umówienia wizyty przez naszą stronę.
