Dzieci często się czegoś boją i jest to zupełnie naturalne. Dla małego człowieka świat pełen jest niezrozumiałych zjawisk i wydarzeń, co może być źródłem zrozumiałego niepokoju i lęku. Ciemny pokój w nocy, groźny pies sąsiada, czy pełna grzmotów i rozbłysków burza – mogą powodować naturalny niepokój. Kiedy zatem mówimy o fobii?
Lęk jest zbyt mocny w stosunku do sytuacji
Jeśli lęk jest nadmiernie nasilony na przykład dziecko nie jest w stanie normalnie funkcjonować podczas każdej burzy, chowa się w pokoju, płacze, zatyka uszy i pomimo prób uspokojenia go czy odwrócenia uwagi nie może oderwać się od źródła lęku. Możemy już mieć do czynienia z fobią.
Lęk dotyczy sytuacji nie zagrażających
Dziecko może bać się rzeczy nie stanowiących zagrożenia, deszczu, pająków, żab, a nawet motyli. Na skutek lęku odmawia wychodzenia z domu spacerów po lesie, a nawet oglądania filmów przyrodniczych. Unika w ten sposób lękotwórczych sytuacji, ale przez to, że nie stawia im czoła lęk utrwala się, a z czasem generalizuje (może rozszerzać się na nowe sytuacje i obiekty).
Lęki mają charakter przewlekły
Wspomniane lęki mogą także występować w przebiegu normalnego rozwoju dziecka. Tym co odróżnia rozwojowy lęk od fobii jest jego przemijalność. Fobia będzie cechowała się utrwalonym charakterem i znacznym negatywnym wpływem na funkcjonowanie dziecka. Może uniemożliwiać mu/jej zabawę, wyjście na dwór czy do szkoły.
Leczenie
Po wnikliwej diagnozie pozwalającej odróżnić fobie od innych trudności zalecana jest terapia dziecka. Jedną z najskuteczniejszych, jeśli nie najskuteczniej jej formą jest terapia behawioralno-poznawcza. W jej trakcie dziecko uczy się rozpoznawać pierwsze sygnały lęku (tak somatyczne, jak emocjonalne), oraz poznaje sposoby radzenia sobie z nim. Jest też zachęcane, by stopniowo stawiać czoła swoim obawom i w ten sposób zyskiwać coraz większą kontrolę i poczcie skuteczności. Już kilka sesji oferuje dziecku większe zrozumienie jego trudności, a po kilkunastu w większości sytuacji udaje się nad nimi zapanować. Skuteczność terapii podnosi aktywny i zaangażowany udział rodziców (w zależności od wieku dziecka).
