Schizotypowe zaburzenie osobowości charakteryzuje się dziwacznością zachowania i funkcjonowania zbliżoną w pewnych aspektach do cech doświadczeń schizofrenicznych. Jednocześnie osoba nie rozwija zaburzeń psychotycznych i nie traci całkowicie kontaktu z rzeczywistością, jak to ma miejsce w schizofrenii.
Osoba ze schizotypową organizacją osobowości może prezentować nietypowe dla swojego kręgu kulturowego myśli i przekonania, nie mające raczej charakteru urojeniowego (jak to ma miejsce w schizofrenii). Może na przykład interesować się okultyzmem, czy mieć przekonanie o magicznych możliwościach, czy doznaniach – pozostając jednak przy tym w kontakcie z rzeczywistością. Może być na przykład przekonana, że za każdym razem gdy wyjmuje parasolkę zaczyna padać. Zdrowe osoby również miewają takie myśli, ale traktują je z odpowiednim dystansem. Natomiast osoba z osobowością schizotypową jest przekonana o związku swoich zachowań z rzeczywistością, o wpływie jaki na nią wywiera.
Także jej sposób zachowania, mimika, gestykulacja, ubiór, a nawet wystój mieszkania może cechować ekscentryczność. Także sposób mówienia – pełen ozdobników metafor, porównań, ale także dygresji, czy pustosłowia dopełnia obrazu osobowości schizotypowej.
Z uwagi na odmienność zachowania i poglądów często wiedzie samotnicze życie. Często nie ma przyjaciół, czy partnerów poza najbliższymi krewnymi. Dzieje się tak dlatego, że czuje się niepewnie w kontaktach towarzyskich, a niekiedy wręcz neguje ich potrzebę – zatem ich unika. Co więcej niepokój i lęk w kontakcie z ludźmi nie zmniejsza się, ani nie znika w miarę upływu czasu. Tym bardziej, że dodatkowo osoby z osobowością schizotypową mogą prezentować paranoidalne nastawianie: mieć przekonanie, że inni wciąż rozmawiają na ich temat i wygłaszają negatywne sądy, lub że ludzie na ulicy zawsze obserwują jej poczynania. Są zatem bardzo nieufne i stronią od kontaktów z innym.
Podczas diagnozy należy zróżnicować je z zaburzeniami schizofrenicznymi co jest o tyle utrudnione, gdyż niekiedy doświadczają one przejściowych i krótkotrwałych epizodów quasi psychotycznych (omamy słuchowe, wzorkowe, urojenia). W historii rodzinnej osób z schizotypową osobowością często występują zaburzenia psychotyczne w tym schizofrenia.
W przypadku potrzeby konsultacji z psychoterapeutą warto skontaktować się z Gabinetem psychoterapii behawioralno-poznawczej Wamka mającym swoją siedzibę na północy Polski w Szczecinie. Na konsultację można umówić się osobiście, telefonicznie lub mailowo. Co ważne – istnieje także możliwość konsultacji online poprzez program Zoom.
