Zmęczenie i wypalenie zawodowe
Kiedy na samą myśl o poniedziałku czujemy zniechęcenie i odpływ energii, a praca, która kiedyś ciekawiła, staje się ponurym obowiązkiem, może to oznaczać, że doświadczamy wypalenia zawodowego.
Czym jest wypalenie zawodowe?
Najogólniej mówiąc, jest to poczucie, że praca, która kiedyś dawała satysfakcję, teraz stała się niezwykle męczącą i bezcelową koniecznością. Wypalenie zawodowe najczęściej dotyka osób pracujących w bezpośrednim kontakcie z innymi, jak nauczyciele, lekarze i pielęgniarze, kierowcy autobusów itp. Wiele osób, które go doświadczają, wcześniej przykładało ogromną wagę do sfery zawodowej lub nawet było pracoholikami.
Objawy wypalenia zawodowego dotyczą trzech sfer*:
– wyczerpanie emocjonalne – poczucie, że nie daje się rady sprostać wymaganiom danego zawodu lub stanowiska, przemęczenie, przeciążenie,
– obniżenie wrażliwości na innych ludzi – zmniejszenie empatii wobec innych, mniejsze zaangażowanie emocjonalne wobec klientów (pacjentów/uczniów…), poczucie „bezosobowości” w kontaktach z innymi,
– niska ocena własnej skuteczności w pracy – zaniżanie własnych osiągnięć zawodowych połączone z przekonaniem, że „to i tak nic nie zmieni”, odczucie, że czas i energia zainwestowane w wykonywanie pracy będą zmarnowane.
Czy wypalenie zawodowe objawia się tylko w pracy?
Nie. Wypalenie zawodowe ma swoje źródło w zawodowej sferze naszego życia, ale jego konsekwencje dotykają również życia prywatnego. U osób doświadczających wypalenia zawodowego po pewnym czasie najczęściej dochodzi do przeniesienia zniechęcenia na życie rodzinne. Często pojawiają się następujące reakcje:
– unikanie spędzania czasu z rodziną na wspólnym wypoczynku,
– łatwe denerwowanie się i wpadanie w złość,
– dążenie do spędzania czasu poza domem,
– unikanie aktywnego wypoczynku (np. wspólnych wycieczek) i preferowanie pasywnego sposobu spędzania wolnego czasu (np. oglądanie tv),
– poczucie niekompetencji jako rodzica,
– poczucie sprawienia zawodu partnerowi i przyjaciołom.
Inne reakcje emocjonalne i behawioralne:
– poczucie osamotnienia i niezrozumienia,
– ciągłe zmęczenie,
– negatywne spojrzenie w przyszłość,
– problemy ze snem,
– unikanie aktywności fizycznej,
– obniżenie aktywności seksualnej,
– nadmierne stosowanie używek.
Oczywiście nie wszystkie te objawy muszą występować jednocześnie, aby mówić o wypaleniu zawodowym. W radzeniu sobie z objawami wypalenia zawodowego i odzyskaniu satysfakcji z wykonywanego zajęcia może pomóc dobry psycholog Szczecin ma szeroką bazę specjalistów, do których warto zwrócić się o wsparcie. Psycholog lub psychoterapeuta pomoże Ci określić przyczyny wypalenia oraz opracować strategie takiej reorganizacji pracy lub zmiany podejścia do niej, abyś znów doświadczał spełnienia zawodowego.