Niekontrolowany wybuch agresji może być spowodowany najmniejszą błahostką, która w obliczu sporu przeobraża się w olbrzymi konflikt. Nie pomaga nam codzienny pośpiech w jakim przychodzi żyć rodzinom w dzisiejszych czasach. Często sami nie znamy sposobów na radzenie sobie z nadmiernym stresem – chcemy nadążać za wzrastającym tempem życia jednocześnie nie umiejąc radzić sobie z naszymi trudnymi emocjami.
Żaden moment na wybuch agresji nie jest odpowiedni
Wystarczy, że po stresującym dniu zauważamy, że dziecko po raz kolejny nie włożyło butów do szafki lub znowu wylało na siebie sok, lub po raz kolejny spóźniło się do szkoły i konflikt gotowy. Z dziećmi bywa podobnie, gdyż one także narażone są na codzienny stres w szkole. Po powrocie do domu także mogą mieć potrzebę wyładowania nadmiaru nagromadzonych napięć i emocji. Niestety nie zawsze w konstruktywny sposób.
Agresja ze strony dziecka może być spowodowana nadmiernymi oczekiwaniami, pośpiechem, wydawaniem przez rodzica niejasnych poleceń zamiast precyzyjnej komunikacji, nadmiernym nadzorem, brakiem zaufania do dziecka, a także brakiem wyraźnego stawiania granic. Najbardziej destruktywny wpływ ma stosowanie agresji w wychowaniu – wydawanie gróźb, straszenie, krzyczenie, bicie. Często wynika to z przejęcia przez rodziców takiego modelu wychowania jaki był stosowany wobec nich, a z kolei dziecko z czasem zaczyna zachowywać się tak, jak jest traktowane (np. bije i krzyczy) – stąd mówi się, że agresja rodzi agresję.
Czynniki minimalizujące agresję
Istnieje kilka czynników minimalizujących agresję w rodzinie. Jednym z nich jest wytworzenie silnych więzi emocjonalnych w rodzinie, a także wdrożenie wolnych od przemocy metod wychowawczych. Kolejnym czynnikiem jest wyznaczanie granic i ich egzekwowanie – pomocne są w tym np. wspólne kontrakty – czyli zbiory zasad domowych obejmujące tak dorosłych jak i dzieci. Warto też spokojnie wyjaśniać zaistniałe sytuacje. Tutaj może mieć zastosowanie non-violent communication (NVC) czyli tzw. porozumienie bez przemocy – sposób komunikacji pozwalający zapobiegać konfliktom.
W opanowaniu agresji może pomóc danie dziecku czasu na uspokojenie się tzw. time out (o ile natężenie agresji nikomu nie zagraża). Warto także wskazać dziecku co może zrobić ze swoją złością (porozmawiać, być asertywne, rozładować ją w bezpieczny sposób, np. przez rysowanie, bicie w poduszkę).
Należy także przyglądnąć się temu, jak sami funkcjonujemy i jak rozwiązujemy konflikty. Małżeńskie kłótnie nie są niczym niezwykłym jednakże mogą wpływać na poczucie bezpieczeństwa dziecka. Jeśli trwają zbyt długo mogą rodzić w nim kumulujące się z czasem napięcie. Gdy dzieje się coś niedobrego w życiu rodzica to zawsze pierwsze odczuwa to dziecko.
Często warto zwrócić się o pomoc do specjalisty. Może to być psycholog szkolny lub niezależny specjalista, najlepiej psycholog dziecięcy. W większości placówek szkolnych w Szczecinie funkcjonują gabinety psychologów, choć ich czas dostępności jest bardzo różny. Część rodziców decyduje się na kontakt z psychologiem spoza placówki edukacyjnej dziecka – warto wtedy wybrać dobrego psychologa. Cenna może być opinia znajomych, a jeśli takich brak, wówczas można umówić się po prostu na pierwsze spotkanie. Szczecin na szczęście oferuje wiele miejsc, gdzie można zasięgnąć porady, uczestniczyć w konsultacjach lub psychoterapii.
