Ostatnio coraz więcej mówi się na temat zespołu Aspergera oraz zaburzeń ze spektrum autyzmu. Na czym jednak one właściwie polegają?
Wielu z nas autyzm kojarzy się przede wszystkim z dzieckiem siedzącym w kącie pokoju i bawiącym się samotnie bez zwracania uwagi na otoczenie. Jest to obraz, który ma coś wspólnego z rzeczywistością, jest jednak bardzo niepełny. Autyzm to grupa zaburzeń, które występują w trzech obszarach funkcjonowania człowieka:
– interakcji społecznych
– komunikacji
– zainteresowań i zachowań.
Mianem zespołu Aspergera określa się problemy w tych samych sferach jednak o stosunkowo mniejszym natężeniu (na tyle małym, że często pozostają one niezauważone przez nauczycieli na wszystkich etapach edukacji danej osoby).
Termin „zaburzenia ze spektrum autyzmu” to z kolei kategoria szersza i obejmuje zarówno autyzm, zespół Aspergera, jak i trudności zbliżone do autyzmu, ale nie spełniające wszystkich jego kryteriów (czyli na przykład, gdy objawy dotyczą tylko dwóch, a nie trzech sfer lub gdy objawy pojawiły się po 3. roku życia).
Jak wyglądają objawy zespołu Aspergera w codziennym życiu?
Do trudności w sferze interakcji społecznych i komunikacji mogą należeć:
– problem z utrzymywaniem przyjaźni i bliskich relacji,
– trudność w interpretacji sygnałów ciała i mimiki (np. gdy ktoś ma przygnębiony wyraz twarzy i jednocześnie mówi, że czuje się „dobrze”, osoba z zespołem Aspergera prawdopodobnie nie dostrzeże tej rozbieżności i uzna, że rozmówca rzeczywiście czuje się dobrze),
– problem ze zrozumieniem intencji innych osób, delikatnych sugestii w ich wypowiedziach (np. gdy rozmówca wielokrotnie zerka na zegarek i mówi, że już późno, osoba z zespołem Aspergera raczej nie zrozumie, że to oznacza, że rozmówca się spieszy i chce już iść),
– problem z rozumieniem ironii i sarkazmu w wypowiedziach innych,
– trudność z rozumieniem żartów, zbyt dosłowne interpretowanie tego, co mówią inni,
– problem z rozumieniem metafor i figur retorycznych (np. „poczekaj 5 minut” jest interpretowane jako dosłownie 5 minut – ani minuty więcej czy mniej).
Specyficzne cechy aktywności i zainteresowań mogą obejmować:
– bardzo wyspecjalizowane zainteresowania (np. kolekcjonowanie filmów z lat 1950-1960 i encyklopedyczna wiedza na ich temat),
– wiele rutynowych zachowań w ciągu dnia (np. posiłki i przerwy w pracy zawsze dokładnie o tych samych porach, wybieranie codziennie bardzo podobnych ubrań, spędzanie wieczorów zawsze w ten sam sposób, chodzenie na spacery z psem zawsze tą samą trasą),
– bardzo drobiazgowe przestrzeganie harmonogramu zajęć (często ustalonego przez samego siebie).
Objawy zespołu Aspergera mogą być zbliżone do symptomów fobii społecznej, depresji, zaburzenia obsesyjno-kompulsywnego i innych, dlatego właściwe rozpoznanie może postawić jedynie specjalista.
Jeśli sądzisz, że możesz mieć cechy zespołu Aspergera i chciałbyś to skonsultować ze specjalistą, możesz skontaktować się z jednym z ośrodków wspierających osoby z autyzmem działającym w najbliższej miejscowości, możesz również umówić się na konsultację z psychologiem W Szczecinie zapraszamy Cię do umówienia spotkania w gabinecie Wamka i Wamka. Możesz w tym celu skontaktować się z nami telefonicznie, mailowo lub zarezerwować termin przez naszą stronę internetową (zakładka „Kontakt”).
