Ten typ osobowości cechuje znaczna zmienność emocji. Szybkie przejście od zadowolenia do agresji może obrazem przypominać zaburzenia dwubiegunowe, gdzie okresy manii i depresji przeplatają się ze sobą. W odróżnieniu od zaburzeń dwubiegunowych pojawia się tutaj dodatkowy czynnik – niejasny, chwiejny obraz tożsamości, czyli brak świadomości samego/samej siebie, swoich celów, aspiracji, cech, potrzeb. Stąd też często występująca emocjonalna pustka, którą osoby o tym typie zaburzeń starają się zwalczać impulsywnymi zachowaniami „by coś w końcu poczuć”. Może to być szybka jazda samochodem, eksperymentowanie z substancjami, próby samobójcze, lub intensywne relacje. Partner/ka najpierw jest idealizowany/a, związek szybko i dynamicznie rozkwita, po czym następuje dewaluacja i relacja wchodzi w kryzys. Gdy partner/partnerka zaczyna się oddalać – osoba z osobowością borderline rozpaczliwie stara się ją/jego zatrzymać, lub przeciwnie zrywa pierwsza/y. Kiedy relacja się stabilizuje cały cykl zaczyna się od nowa.
Życie z osobowością borderline przypomina ciągłe zmaganie ze sobą, światem i bliskimi osobami – trwanie w nieustannym napięciu między bliskością, a porzuceniem i oddaleniem. Tak jakby niemożliwa była żadna z tych alternatyw, bycie samej/samemu bycie z kimś wydaje się równie nieznośne i pełne pułapek. W samotności czeka pustka emocjonalna i niepewność samego/samej siebie, w relacji lęk przed porzuceniem i lęk nadmierną bliskością.
Etiologia zaburzeń z pogranicza
Wiele pisze się na temat urazowych doświadczeń z dzieciństwa. Szczególnie niestabilny wzorzec opieki osób znaczących – porzucenie, molestowanie, przemoc – może prowadzić do rozwinięcia się osobowości typu borderline. Ogromnej potrzebie bliskości towarzyszy wtedy przekonanie, że bliskim osobom nie można ufać, że trzeba je odtrącić nim one odtrącą pierwsze. Koncepcja twórczyni terapii dialektycznej – M. Linehan – zakłada także, że do traumy wcale nie musiało dojść, wystarczyło przebywanie w unieważniającym emocjonalnie środowisku rodzinnym – czyli takim, w którym nie było miejsca na trudne emocje, a dopiero ekstremalne spotykały się z uwagą bliskich. Stąd impulsywny wzorzec funkcjonowania w relacjach jaki prezentują osoby z osobowością borderline.
Pomoc w zaburzeniach typu borderline
Tak jak w każdym problemie osobowościowym także w przypadku borderline najskuteczniejszą formą pracy nad sobą jest psychoterapia. Jest to o tyle ważne, że blisko 80% cierpi na dodatkowe trudności psychiczne (lęk, depresja, zaburzenia odżywiania, uzależnienia), a aż 10% osób cierpiących borderline popełnia samobójstwo.
W związku z powyższym niezwykle ważny jest kontakt z dobrym specjalistą behawioralno-poznawczym. Taka możliwość istnieje w Szczecinie w Gabinecie psychoterapii behawioralno-poznawczej Wamka, gdzie na konsultację można umówić się osobiście, telefonicznie lub mailowo. Co ważne istnieje także możliwość odbycia konsultacji online.